Leidinggeven is het beïnvloeden van het gedrag van een andere medewerker of groep medewerkers. Leidinggeven is een vaardigheid en een vak. Als leidinggevende vorm je de spil tussen medewerkers, beleid, organisatieveranderingen en jouw persoonlijke visie.
Jouw leiderschapsstijl gaat ook over je hoogsensitiviteit
In de meeste trainingen over leidinggeven gaat het vaak over jouw leiderschapsstijl. Ben je mensgericht of taakgericht, sturend, begeleidend, duwend, direct of hiërarchisch? Wat is jouw manier om de ander in beweging te brengen?
Heel waardevol om te weten, maar als je hoogsensitief bent, pas je niet binnen de standaard stijlen van leidinggeven. Jij hebt unieke gaven die je kunt benutten in het leidinggeven, maar die soms ook enorm in de weg zitten.
Wat is hoogsensitiviteit?
Om dat te verhelderen gaan we eerst terug naar wat hoogsensitiviteit is. Hoogsensitviteit gaat niet alleen over gevoelig zijn voor prikkels. Dat is een bijkomend verschijnsel. In de kern is hoogsensitiviteit een aangeboren temperament, met een grote gevoeligheid voor interne en externe stimuli, het diepgaand en breed verwerken van en intens reageren op deze stimuli. Ook wel Sensory Processing Sensitivity genoemd, de wetenschappelijke term voor hoogsensitiviteit. (Aron, 1997)
Hoogsensitiviteit gaat over prikkelgevoeligheid + een intense verwerking. (Bergsma, 2023)
Prikkelgevoeligheid onder andere op volgende gebieden:
– Fysiek > geluid, licht, smaak, tast etc.
– Emotioneel > sfeer, leed, dromen, spiritualiteit
– Situationeel > wennen door alle details waar te nemen
– Sociaal > ongemakkelijk voelen
– Intern > proprioceptie (het aanvoelen van wat er in je lijf gebeurt, zoals pijn bijvoorbeeld)
Intense verwerking gaat over:
– Jouw stop-en-check-systeem > alles dat binnenkomt wordt gekoppeld aan wat je al weet of ooit eens hebt meegemaakt. Oftewel (zelf)reflectie. Daar heb je even tijd voor nodig.
– Jouw optimale-optie-ambitie > voordat je reageert houd je rekening met de sociale setting. Je doet een risico- en mogelijkheden analyse en reageert voor jou op de best mogelijke manier op dat moment. Je kiest voor de best mogelijk reactie, rekening houdend met alles en iedereen.
Vooral het laatste is niet altijd praktisch als leidinggevende.
Als leidinggevende vorm je de spil tussen je medewerkers, het beleid van de organisatie, doelstellingen van je team, veranderingen die er spelen én jouw persoonlijke visie. Als hoogsensitief persoon kan dit een uitdaging zijn, omdat je vanuit je ‘optimale-optie-ambitie’ geneigd bent om rekening te houden met alles en iedereen. Je wilt de beste optie voor iedereen, en dat is niet altijd makkelijk of mogelijk. Soms moet je keuzes maken waarmee je niet iedereen tevreden kunt stellen. Dat kan vervelend voelen. Daar moet je mee leren omgaan.
Jezelf goed kennen als hoogsensitieve leidinggevende is zo belangrijk.
Tips om je hoogsensitieve eigenschappen in te zetten voor effectief leiderschap
Als leidinggevende is het belangrijk dat je leert hoe je jouw unieke hsp-eigenschappen kunt gebruiken om effectief leiding te geven. Deze tips kunnen je helpen:
Zorg voor jezelf
Hoe beter jij in je je vel zit, hoe steviger je staat als leidinggevende. Slecht slapen, moe zijn, niet lekker in je vel zitten, het is allemaal van invloed op hoe jij overkomt op de mensen om je heen. Als jij je niet goed voelt, voel je je soms ook wat meer onzeker. Daardoor ben je te veel met jezelf bezig en mis je signalen van je medewerkers, wat van invloed is op de resultaten. Zorg voor jezelf, eet, slaap, beweeg en ontspan. Dan kun je zeker die inspirerende leider zijn en ben je ontspannen in contact met je mensen.
Stel grenzen
Jij ziet overal werk liggen, weet precies hoe het moet, hebt soms ook het gevoel dat als je het zelf doet, dat het dan echt beter gaat. Je voelt je voor alles verantwoordelijk. Je werkt met hart en ziel bij het huidige bedrijf of voor je eigen bedrijf. Maar is dit ook wat je je team mee wilt geven?
Wees een voorbeeld. Geef duidelijk aan wat jouw verantwoordelijkheid is, wat de organisatiedoelen zijn en wat een ieders verantwoordelijkheid is om daar te komen. Geef ook naar je team duidelijk je grenzen aan. Daar kunnen ze alleen maar van leren. Wat kun jij nu doen, zodat je een voorbeeld bent voor je team in het kader van grenzen stellen?
Leer omgaan met overprikkeling
Wat ervaar jij als je overprikkeld bent? Ben je misschien duizelig, rood aangelopen, heb je een kort lontje of heb je zin om veel te eten? En wat doe je dan?
Niet iedereen staat hierbij stil. Als hsp krijg je enorm veel prikkels binnen. Het is belangrijk dat je leert omgaan met jouw manier van prikkelverwerking. Wanneer wordt het te veel en hoe kun je dit voorkomen? Neem tijd voor jezelf om informatie te verwerken, ontspan en beweeg, ook tijdens werktijd.
Luister naar je intuïtie
Hoogsensitieve personen zijn altijd sterk intuïtief. Het kan zijn dat je, doordat je veel vanuit je hoofd leeft, jouw intuïtie nog niet volledig benut hebt. Begin er vandaag nog mee, het is je geheime wapen. Je intuïtie vertelt je dingen die je volop kunt benutten als leidinggevende. Via jouw intuïtieve kanalen – zien, horen, voelen, proeven, ruiken en weten – kan het zijn dat je ingevingen krijgt. Let eens op die ingevingen en kijk wat het je wil vertellen en hoe je dit kunt benutten als leidinggevende.
Zo krijg ik zelf weleens ingevingen als: ‘contact klant X eens’, ‘bel Y uit je team op’, of ‘schrijf over dit onderwerp’. Vaak gaan de dingen die ik intuïtief doorkrijg ook moeiteloos. Dit bedrijf, Gifted Leaders, was ook een intuïtieve ingeving.
Gebruik je empathie met mate
Hoogsensitieve personen zijn empathisch. Heel waardevol voor je team. Je hebt alle begrip voor ze. Maar dit mag niet ten koste gaan van de doelen en de strategie om die doelen te behalen. Wanneer je te empathisch leidinggeeft kan het zijn dat je team daar (onbewust) misbruik van maakt. Jij bent wel diegene die bepaald wat er gebeurt, vergeet dat niet.
Ken jezelf
Dit is toch wel de belangrijkste tip. Jezelf goed kennen als hoogsensitieve leidinggevende is zo belangrijk. Vanuit zelfkennis kun je leidinggeven vanuit jouw talenten. Als je jouw hoogsensitiviteit, mogelijk hoogbegaafdheid en talenten, tot in de kern kent en weet te benutten, dan denk ik dat je een inspirerende en ook duurzaam inzetbare leidinggevende bent.
Daarom ben ik enthousiast over de Kerntalentenanalyse, dat jouw unieke leiderschapsprofiel zichtbaar maakt. Vanuit Gifted Leaders koppelen we dit ook aan hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid. Dat maakt de analyse bij ons uniek. Zo laat de analyse jou duidelijk zien op welke manier jij de meeste energie van leidinggeven krijgt. Vanuit daar kun je gaan craften in je leiderschap.
Wil jij jezelf ontwikkelen als hoogsensitieve leidinggevende? Meer en steviger leiden vanuit je unieke gaven? Daar help ik je graag mee. Plan hier een persoonlijk gesprek met me in.
